[TN THPT 2021 – Đ2]: Cho hai chất hữu cơ no, mạch hở E, F (đều có công thức phân tử C4H6O4 và có 2 nhóm chức este) tham gia phản ứng theo đúng tỉ lệ mol như sơ đồ dưới đây:
E + 2NaOH → 2Y + Z
F + 2NaOH → Y + T + X
Biết: X và Z là các ancol có số nhóm chức khác nhau; T là chất hữu cơ no, mạch hở. Cho các phát biểu sau:
(a) Chất Z thuộc loại ancol no, hai chức, mạch hở.
(b) Chất Y có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc.
(c) Chất X có nhiệt độ sôi thấp hơn ancol etylic.
(d) Có hai công thức cấu tạo thoả mãn tính chất của E.
(e) Chất T tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được CH3COOH.
Số phát biểu đúng là
Đáp án đúng: B
HD: Nhận xét nhanh: 4 = 2 × 1 + 2 ⇒ Y có 1C và Z có 2C.
Mà Z là ancol nên Y là muối HCOONa; E là este 2 chức
⇒ Z là ancol hai chức C2H4(OH)2 ⇒ Cấu tạo duy nhất của E: (HCOO)2C2H4.
Z hai chức nên ancol X đơn chức; mà F cũng là este hai chức
⇒ T là tạp chức HOCH2COONa để nối X và Y tạo F là "este nối" dạng HCOOCH2COOCH3.
⇝ Phân tích các phát biểu tương ứng:
✔️ (a) đúng vì Z là CH2OH–CH2OH: một ancol hai chức, no, mạch hở.
✔️ (b) đúng vì cấu tạo Y là HCOONa có dạng NaO–CHO ⇝ có khả năng tráng bạc.
✔️ (c) đúng vì X là CH3OH có nhiệt độ sôi nhỏ hơn C2H5OH.
❌ (d) sai vì như phân tích trên, chỉ có một cấu tạo thoả mãn E.
❌ (e) sai vì T là HOCH2COONa + HCl → HOCH2COOH + NaCl.
⇝ Tổng có 3/5 phát biểu đúng ⇝ Chọn đáp án B. ♦